Misschien heb je er weleens over nagedacht: ‘Kan ik dit werk niet als zelfstandige doen?’ Vaak is het antwoord daarop: ‘Ja, dat kan’. Maar of het zijn van een zzp’er bij je past, hangt wel af van hoe sterk je in je schoenen staat. Zzp’er zijn heeft voordelen: je bepaalt bijvoorbeeld je eigen tijd en bepaalt zelf welke opdrachten je aanneemt. Maar zzp’er zijn kent ook aardig wat nadelen. Die nemen we graag met je door.
- Als zzp’er ben je niet verzekerd van werk
- Geen onderscheid tussen werk en privé
- Het papierwerk
- Je moet zelf een pensioen opbouwen
- Veel kosten
Nadeel 1: Als zzp’er ben je niet verzekerd van werk
In loondienst ben je vrijwel altijd verzekerd van werk. De manager komt eraan met een stapel papierwerk waar jij mee aan de slag mag. Of in praktische beroepen: je krijgt een tekening en mag het maken. De baas houdt zich bezig met het binnenhalen van klussen. Voor jou maakt het niet uit of er nu veel of weinig te doen is, betaald krijg je toch wel. Dat is heel anders voor zzp’ers.Zzp’ers moeten namelijk zelf hun opdrachten en werk binnenhalen. Het geeft je wel veel vrijheid, omdat je zelf een opdracht kunt accepteren of weigeren, maar de realiteit is wel dat als je een opdracht weigert, je er niks aan verdient. En het is ook zeker geen gegeven dat er altijd werk is in jouw branche. Het kan dus zijn dat je als zzp’er tijdelijk zonder werk komt te zitten. Geen werk betekent geen inkomsten. Er is geen instantie die je opvangt als je zonder werk komt te zitten. Als je rustig kunt leven met een maandje minder inkomsten, ben je geschikt als zzp’er. Heb je elke dag stress over of je morgen nog werk hebt, dan is zzp’en misschien niet aan jou besteed.
Nadeel 2: Geen onderscheid tussen werk en privé?
Veel zzp’ers hebben de neiging om de hele dag aan het werk te zijn. Dat begint al ‘s morgens vroeg: even de mail checken, een planning voor de dag maken en er daarna achter komen dat die planning toch niet zo goed loopt. Als zzp’er deel je je eigen tijd in en dan willen werk en privé nog weleens door elkaar heen lopen. Het kan ook zijn dat je zo lekker bezig bent, dat je helemaal vergeet pauze te nemen. Wat tijd voor jezelf is zeker nodig.Daar komt nog bij dat vrienden en familie vaak ook van jouw diensten afweten. Stel je voor dat je websites bouwt. Je beste vriend is opkomend artiest en wil graag een website hebben, met daarop al zijn demo’s. Dat kan jij toch wel even bouwen? Jullie zijn toch vrienden? Een klassiek voorbeeld waar werk en privé door elkaar heenlopen. Want laat je je vriend hiervoor betalen, of doe je het toch gratis? Ben je dan geen dief van je eigen portemonnee? En kun je het wel maken om je beste vriend te laten betalen?
Nadeel 3: Het papierwerk
Wie zzp’er wil zijn, zal ook genoegen moeten nemen met de onnoemelijke berg aan administratie. Het liefst wil je natuurlijk alleen je vak uitoefenen, maar dat zit er voor zzp’ers niet in. Als zzp’er ben je namelijk gewoon ondernemer. Iedere ondernemer krijgt te maken met de strenge regels in Nederland: uren moeten genoteerd worden, je moet bonnetjes bewaren, facturen sturen en dan hebben we het nog niet eens gehad over de belastingaangifte of over klanten die niet (of te laat betalen). Deze klanten moeten een herinnering krijgen en op een gegeven moment moet je zelfs je papierwerk doorgeven aan deurwaarders.Iedere zelfstandige merkt dat al deze randzaken veel tijd kosten. En de uren die je hier aan moet besteden leveren niet per se geld op. Wie zijn of haar zaken niet goed op orde heeft, kan ook nog eens rekenen op een forse naheffing van de fiscus.
Nadeel 4: Je moet zelf een pensioen opbouwen
In loondienst bouw je standaard een pensioen op. Jouw baas spaart voor jouw pensioen en stopt elke maand wat in de pot van de grote pensioenfondsen. Bij een bedrijf of overheidsinstantie wordt jouw pensioen voor je geregeld. Dat kun je als ondernemer wel vergeten.Je bent dus helemaal zelf aansprakelijk voor je pensioen. En dat is iets wat veel ondernemers vergeten: er moet later geld zijn om van te leven als je oude dag eraan komt. Sta je niet genoeg af tijdens je werkende leven? Dan moet je het later doen met een schamel AOW’tje. Dat is geen vetpot, maar sober leven. Dat wil je graag voorkomen. Wees niet bang: er zijn genoeg manieren om een pensioen op te bouwen, maar dan moet het wel echt gebeuren.
Nadeel 5: Veel kosten
Het is niet zo dat het inkomen van de zzp’er alleen maar voor zichzelf is. Als zzp’er heb je een bedrijf en heb je ook te maken met bijbehorende bedrijfskosten. Denk bijvoorbeeld aan briefpapier, visitekaartjes, of de huur van een kantoor. Veel van deze bedrijfskosten zijn aftrekbaar voor de belasting, maar je moet ze wel eerst zelf voorschieten.Naast de bedrijfskosten moet de zzp’er ook zelf vakantiedagen inplannen. Vakantie betekent geen inkomen. Is daar wel budget voor? En heb je ook een buffer voor mindere tijden? En we komen weer terecht op het pensioen: ook daar moeten kosten voor af. Het deel dat dan overblijft voor jezelf, om van te leven, kan ineens wel heel klein worden. Eigenlijk kan zzp’er zijn vooral uit als de zaken goed gaan.
Voordelen van het zijn van een zzp’er
Natuurlijk heeft zzp’er zijn ook voordelen. Je hoeft bijvoorbeeld geen werk te doen dat je niet leuk vindt. Onder een baas werken betekent dat je geen ‘nee’ kunt zeggen. Die luxe heb je als zzp’er wel. Tenminste, als de zaken goed gaan. Op die manier behoud je de vreugde in je werk.Daarnaast zijn er allerlei belastingvoordelen. Je trekt bijvoorbeeld je bedrijfskosten af en soms zijn er ook gunstige regelingen. De zelfstandigenaftrek is hier een voorbeeld van. Het is natuurlijk ook fijn dat je je eigen tijd indeelt. Wil je 20 uur werken of 80 uur? Niemand bepaalt hoe hard hoeveel en wanneer je moet werken. Dat is toch een mooi voordeel tegenover het werken in loondienst.